Rick Scholte van Sorama en Ilse Wouters

Ilse Wouters vond het in 2016 tijd voor een eigen plek en startte op Sectie-C de Ilse Wouters Academy. In haar eigen theaterzaal helpt zij met knetterend enthousiasme mensen hun verhaal zo krachtig mogelijk over te brengen. Voor dit interview liet zij haar nieuwsgierigheid los op Rick Scholte.

Geluidsvervuiling

Ilse: Make the world sound right. Dat is jouw missie met Sorama. Wat is er mis met het geluid van de wereld?

Rick: Geluidsvervuiling is na luchtvervuiling de meest schadelijke omgevingsfactor voor de mens. Geluid is onzichtbaar, ongrijpbaar. Het is iets indirects; je valt niet dood neer van schadelijk geluid. Daarom zijn weinig mensen zich ervan bewust. Omgevingsgeluid zoals ventilatie, wegverkeer of vliegverkeer zit in de achtergrond. Onze oren doen er geen pijn van, maar ongemerkt bouw je stress op. Mensen die bij het spoor wonen, wennen aan dat geluid, maar dat betekent niet dat het weg is. Je oren staan altijd aan en je hersenstam bepaalt of je er bewust van bent of niet. Als het geluid niet naar het bewustzijn van de grote hersenen gaat, maak je het stresshormoon cortisol aan. Zo bouw je hart- en vaatziekten en vormen van kanker op. Veel geluid om ons heen triggert continu de fight-flight response en het wordt steeds duidelijker hoe groot die impact op onze gezondheid is.

Ilse: In mijn ogen is de wereld momenteel in transitie. Maak jij je zorgen in deze onrustige tijden?

Rick: Ja, de verbetering gaat te langzaam. Uit onderzoeken blijkt dat geluidsvervuiling in 2025 de afnemende luchtvervuiling inhaalt. We werken nog te veel in een niche. Vorig jaar heeft Sorama met o.a. TU Eindhoven, Universiteit Groningen en Merford de stichting Klankbord.nu opgericht om zowel in Nederland als internationaal te zorgen voor een snelgroeiende bewustwording.

Ilse: Hoe zorgt Sorama voor een stillere wereld?

Rick: Wij maken geluid zichtbaar. Geluid bestaat uit golfjes, net als licht. Wij meten geluidsgolven met een geluidscamera – een heleboel microfoons – en geven kleuren aan de golven. Zo wordt voor engineers zichtbaar waar hun product overmatig geluid produceert. Zij worden hierdoor geïnspireerd om aanpassingen te bedenken voor hun ontwerp, waardoor het product stiller wordt. Veel zaken bij mensen thuis zijn door ons een stuk geruislozer.

Managementfilosofie

Ilse: Jij hanteert de celtheorie van Eckart Wintzen, die gebaseerd is op groei, ontwikkeling en celdeling. Wat spreekt jou daarin aan?

Rick: Ik zoek graag naar analogie in de natuur. Als je snapt hoe de natuur werkt, kun je de paralellen toepassen op je product of bedrijfsstructuur. Die celtheorie sluit daar mooi op aan. Ik liep steeds vast op de grote corporate structuur met verschillende afdelinkjes en managers die anderen vertellen wat ze moeten doen en zich richten op de aandeelhouderswaarde, zonder dat er contact met de klant of overzicht is. Eckart Wintzen stelt dat wanneer een cel meer dan 50 medewerkers heeft, er een celdeling plaatsvindt en er nieuwe leiders uit beide teams opstaan die weer verdergaan. Dat geeft verantwoordelijkheid aan mensen.

Maar ik worstelde ook met de ingewikkelde puzzelstukjes van het stellen van teamdoelen. Na een workshop over de Bitsing methode van Frans de Groot, waarbij het doel wordt bereikt met een vooraf voorspeld resultaat en rendement, bleek ook dat simpel: kosten = omzet. Het hoogste doel is het voortbestaan van de cel. Binnen dat kader is het team verantwoordelijk voor de omzet en de kosten.

Ilse: Hoe pas je dat idee toe?

Rick: Het werkt goed om de hogere doelen in stukjes te hakken. Ik vraag iedereen om gerelateerd aan hun teamtargets ook drie persoonlijke doelen te stellen die invloed hebben op de kosten en/of omzet. Zo denkt bijvoorbeeld een researcher er dan ook over na. En wie heeft hij nodig in het team om zijn doelen te realiseren? Mensen gaan met elkaar in gesprek en er ontstaat een netwerkje. Vervolgens wordt getoetst of al die doelstellingen tezamen weer het teamdoel voortstuwen. Zo wordt zichtbaar waar iets ontbreekt en een behoefte ligt.

Ilse: Maar hoe ziet dat er in de praktijk uit?

Rick: We werken met de Agile Scrum methode. ’s Ochtends heeft elk team een stand up van in totaal 10 minuten. Iedereen benoemt kort wat hij heeft bereikt, wat hij vandaag gaat doen en of hij ergens vast zit. Zo hoort elk teamlid wat er speelt en kunnen ze elkaar verder helpen met een idee. Ook hebben we elke vrijdagmiddag Drinks & Demo’s. Dan laat iedereen in een pitch van twee minuten aan zijn collega’s zien wat hij heeft bereikt. Het is een gezellig samenzijn met een serieuze ondertoon, waardoor iedereen op een ongedwongen manier geïnspireerd raakt.

Ilse: Wat is daarin jouw rol?

Rick: Ik kijk op die vrijdagen goed mee. Ik kan steeds meer naast het team gaan staan, terwijl zij zich zelfstandig ontwikkelen. Maar ik word nog geregeld bevraagd over businessstrategie of puur hardcore technologie. Ik roep waardevolle dingen ter inspiratie en krijg terugkoppeling. Als je het team die vrijheden geeft, zijn de lijnen op het veld belangrijk. Ik zie toe op het kader waarbinnen we afspraken kunnen maken. We werken heel gestructureerd met een Trello Board waarop ieder teamlid zijn taken, workflow en deadlines bijhoudt. De kunst is om structuur aan te brengen en allemaal dezelfde taal te spreken.

Ilse: Dat vraagt om zelfredzame mensen. Het klinkt alsof er veel ruimte is voor openheid en vertrouwen.

Rick: Zeker. Er zijn natuurlijk randvoorwaarden: communicatie, uitwisseling en inspiratie. Anders creëer je geen uitwisselingsmomenten, behalve bij de koffieautomaat.

Leiderschap

Ilse: Zie jij jezelf als ondernemer, wetenschapper of idealist?

Rick: Mijn dagelijkse rol is drieledig. Ik ben CEO, kom bij klanten in livesituaties en ik ben met het team bezig met R&D. Ik fungeer perfect op het snijvlak van het commerciële, maatschappelijke en onderzoekende aspect van Sorama.

Ilse: Op foto’s van jullie team zie ik heel diverse, zelfverzekerde mensen met blije gezichten en ogen die er zin in hebben. Hoe krijg je dat voor elkaar?

Rick: Ik heb bewust een bedrijfscultuur gecreëerd waarin hoogstaand talent wordt uitgedaagd om de grenzen van wat mogelijk is op te zoeken en ze binnen dat kader de creatieve ruimte geboden om zich op eigen wijze te ontwikkelen. Een omgeving met historie waar ze elkaar ongedwongen kunnen ontmoeten en ervaringen kunnen uitwisselen om nieuwe inzichten op te doen. Uiteindelijk krijg je in het team een kritieke massa die dat ook belangrijk vindt en daarop nieuwe mensen uitzoekt.

Ilse: Wat voor soort leider ben jij?

Rick: Ik geloof in leading by example. Ik ben erg analytisch en schakel snel door naar een oplossing. Ik ben direct, eerlijk en duidelijk, maar je kunt overal ‘te’ voor zetten. Ik heb geleerd dat ik me moet inleven in de ander, want ik schrok mensen af, terwijl ik ze wilde helpen. Nu houd ik me in, luister rustig naar hun verhaal en neem het niet meteen over.

Ilse: Hoe heb je dat afgeleerd?

Rick: Ik ben met medewerkers in gesprek gegaan en gebruik onze externe HR mensen als sparringpartner om mij een spiegel voor te houden. Door toe te geven dat ik me soms als een hork had gedragen, gingen bijvoorbeeld meer introverte teamleden het weer prettig vinden om met me te praten. Middels zelfreflectie kun je zoveel leren van mensen en situaties. Het is krachtig als je al die verschillende ideeën en manieren van aanpak van zo’n divers team kunt bundelen.

Ilse: Zijn er momenten waarop jij met de vuist op tafel gaat en toch een andere aanpak kiest?

Rick: Dat gebeurde voorheen nog wel eens. Tegenwoordig neem ik alleen het besluit wanneer ze er samen niet uitkomen. We moeten door. Daarom behoud ik enerzijds helicopterview en kan ik anderzijds in details duiken. Dat is mijn meerwaarde voor de organisatie.

Inspiratie

Ilse: Wat inspireert jou?

Rick: Ik houd de actualiteiten actief bij, lees over nieuwe onderzoeken en inzichten op ons vakgebied en spreek graag met andere ondernemers. Ik bewonder de enorme drive en het ondernemerschap van Steve Jobs of Elon Musk. Dat grote denken, duidelijke keuzes maken, de bereidheid om het te doen en dan vol gas dingen gedaan krijgen.

Ilse: Zou je zijn lef willen hebben?

Rick: Niet zo groots. Ik vind geluidsvervuiling terugdringen al groot genoeg. Daar kan ik mijn leven lang mee bezig zijn. Ik heb niet zijn onrust om Twitter te kopen en dan een raket te lanceren. Maar ik wil wel met hetzelfde lef en motivatie het verschil maken.

Ilse: Neem jij risico’s?

Rick: Nee, alles is weloverwogen. Hoewel het wel gedurfd was om twee weken na mijn promoveren een bedrijf te starten.

Ilse: Welke samenwerking zoek jij?

Rick: We combineren steeds meer technologie en sport. Dat doen we met PSV en we hebben ook overleg met grote sportclubs in de VS. Ik ben van huis uit een sporter. Er zijn veel overeenkomsten tussen topsport en ondernemen. Je moet doelgericht zijn en doorzettingsvermogen hebben. Als je twijfels hebt, kun je de volgende stap niet zetten. Focussen en doorgaan waar anderen stoppen, gecombineerd met onverwachte kruisbestuiving. Dat is het.

Ilse: Wanneer ben je in jouw ogen succesvol?

Rick: Als ik op de radio een reclame hoor van een klant over de stilste Cv-ketel, krijg ik kippenvel. Ik wil een gezonde impact hebben op mensenlevens, maar die missie is nooit volbracht. Ik zorg dat ik korte cyclische momenten heb waar ik blij van word. Mijn streven is om mijn energiepeil na een dag of week weer op het juiste niveau te hebben. Op de vrijdag voor mijn vakantie heb ik al zin in de maandag erna. Ik wil het bedrijf niet supergroot maken. Als we ons doel met een kleiner bedrijf kunnen bereiken is het ook goed.

Ilse: Wat heeft jou zo gevormd?

Rick: Toen ik 18 was, kreeg ik kinkhoest. Ik basketbalde op hoog niveau en zou gaan studeren. Ik was anderhalf jaar ziek, moest stoppen met sporten en haalde ternauwernood mijn examens. Er was een nachtelijk moment waarop ik voor de spiegel stond en niet meer kon ademen. Ik keek mezelf aan en dacht: ‘Dit was het dan.’ Mijn vader kwam precies op het juiste moment binnen en sloeg op mijn rug, zodat ik weer lucht kreeg. Dat was een kantelpunt. Eigenlijk was mijn leven daar afgelopen. Sindsdien besef ik hoe kostbaar tijd is. Hoeveel kan ik doen in de tijd die ik nog heb?.

Ilse: Geloof jij in toeval?

Rick: Je kunt een hoop controleren, maar soms moet je gewoon geluk hebben. Toeval speelt daarin een rol. Maar toevalligheden zijn chaos. Als je zelf niet zoekt, vind je niets. Je moet initiatief nemen, een doel stellen en volhouden. Dan vind je de antwoorden wel.

Ilse: Wat is het beste advies dat jij ooit kreeg of kan geven?

Rick: Maak jezelf overbodig. Zorg dat jouw organisatie ook zijn doel behaalt als jij opzij stapt. Anders ben je een handicap voor de groei van je bedrijf.

Ilse: Komt dat voort uit bescheidenheid? Als mens is dat een prettige eigenschap, maar als ondernemer moet je toch gaan staan op de grond die voor jou bedoeld is?

Rick: Nee, het komt voort uit die celtheorie. Ik ben niet nodig voor het voortbestaan ervan en dat is gezond. Als ondernemer is er geen reden om bescheiden te zijn; als onderzoeker ben je voorzichtiger. Maar als het onderzoeksresultaat goed onderbouwd is, kom er dan alsjeblieft mee naar buiten. Ik vind het opportunisme in de VS erg verfrissend. Ze staan altijd open voor contact. Zij bedenken dat iedereen die je ontmoet je volgende baas of klant zou kunnen zijn. Ze staan open voor kansen. In Nederland doen we dat alleen op netwerkevents. Ondernemerschap en ontdekkingen zitten juist in die open houding.

Ilse Wouters

Geboortedatum: 16-4-76

Beroep: Oprichter en eigenaar van Ilse Wouters Academy. Theatermaker, trainer en ondernemer.

Opleiding: Theateropleiding Hoge School voor de Kunsten Arnhem, afgestudeerd in 1999.

Ervaring: 22 jaar theaterlessen, trainingen en masterklassen in bedrijfsleven op gebied van krachtig spreken. Coachen van managers op gebied van leiderschap en communicatie.

Bijzonderheden: Commissielid Jeugdlintje Gemeente Eindhoven en Ambassador bij Women for Women.