Join Us zorgt dat eenzaamheid onder jongeren gezien wordt
- 4 min leestijd
Tom, 21 jaar: “Ik had nooit vrienden. Bij Join Us heb ik mezelf ontwikkeld en voel ik me minder eenzaam en apart. Ik ben meer open geworden en heb veel gelachen. Nu maak ik gemakkelijker nieuwe vrienden en doe veel leuke dingen.”
We spreken Jolanda van Gerwe, directeur Stichting Join us. Over haar beweegredenen om deze stichting op te richten. En vooral over de noodzaak om eenzaamheid onder jongeren de aandacht te geven die het verdient.
Tekst: Mariska Pinxt-Van Iersel
Beeld: Stichting Join Us
Jolanda, wat is voor jou de reden geweest om Join Us te starten?
Op mijn vijftiende kreeg ik Ppfeiffer. Ik zat een lange tijd thuis. Vriendinnen reden speciaal om, voor en na school, zodat ze bij me langs konden komen. Ik heb me dus altijd gezien en gehoord gevoeld. In die tijd kwam ik tot de conclusie dat ik pedagoog wilde worden.
Toen ik eenmaal pedagoog was, kwam ik erachter dat veel jongeren geen vrienden hebben die er voor hen zijn. Dat probleem wilde ik oplossen. Ik vond het belangrijk om jongeren samen te brengen en ze sociaal te versterken. Je kunt ze wel een vis geven, maar als je ze leert vissen hebben ze daar de rest van hun leven iets aan.
In 2015 stapte ik met een plan – en heel veel zenuwen – naar de gemeente Veghel. Ik vroeg of ze me wilden steunen om Join Us te starten in Veghel. Gelukkig kenden ze mij vanuit het werkveld en waren ze meteen enthousiast over mijn ambitie. Preventie is voor de gemeente erg belangrijk. Ik kreeg wat geld en startte kleinschalig met Join Us.
Eenzaamheid is best een taboe, hoe kwamen de jongeren naar jou toe?
Als je in 2016 googelde op ‘eenzaamheid’ dan zag je berichten over ouderen. Er was niets te vinden over eenzaamheid bij jongeren, terwijl het zeker wel speelde. Het was een onzichtbaar probleem. Ik ging lobbyen op scholen en jongerencentra, bij huisartsen en organiseerde avonden. Soms kwam er maar één jongere. Daarom nam ik jongeren mee die ik vanuit mijn werkveld kende. Het begon te groeien. Er stonden zelfs jongeren op de stoep uit andere gemeentes. Toen ik bij die gemeenten aanklopte, herkende ze het probleem niet. Er was geen erkenning voor het thema.
Toen ik anderhalf jaar in Veghel actief was, kregen de overheid en media meer aandacht voor het probleem. Ik werd gevraagd voor Brandpunt en Pauw. Het thema bereikte een miljoenenpubliek.
In 2019 ging er een post van een eenzame jongere viral. Daarop hebben we in een sneltreinvaart een meldpunt gemaakt en bereikten we zelfs de BBC. Toen Covid ons overviel, werd het een hot topic. Onderzoek toont aan dat eenzaamheid er altijd is geweest. Vóór covid voelde 8% van de jongeren zich langdurig eenzaam. Nu is dat 11%. Dat zijn 275.000 jongeren in Nederland die zich dag in dag uit alleen voelen.
‘275.000 jongeren in Nederland voelen zich dag in dag uit alleen.’
Je bent als pedagoog gestart en je bent nu ondernemer. Hoe gaat deze rol je af?
Ik kom uit een ondernemersfamilie en heb tijdens mijn opleiding de minor ondernemerschap gedaan. De achtergrond was er dus. Daarnaast wil mijn hart altijd helpen. Daarom heb ik mensen om mij heen nodig die zakelijk denken, zodat ik mijn hoge ambities kan bereiken. Mensen die me meenemen in de juiste richting. Daardoor bleef ik niet klein en kon ik doorpakken. Het ondernemerschap staat me goed, in combinatie met mijn rol als pedagoog. Ik kan zoveel meer bereiken. Ik kan het thema op de kaart zetten. Awareness creëren. Het verschil maken, samen met vele stakeholders. Ik ben trots op hen.
Waar lig je wakker van?
Ik lig wakker van financiën. Ik wil zoveel meer dan wat nu mogelijk is. Als we campagne voeren, zoals laatst, dan krijgen we 30 keer meer aanmeldingen binnen dan normaal. En die jongeren kunnen we niet plaatsen. Dan breekt mijn hart. Wij kunnen aan de slag. De mensen zijn er, maar het geld helaas niet. Er staan 1000 jongeren op de wachtlijst. We moeten opschalen, zodat we van 80 gemeentes doorgroeien naar 340 gemeentes. Om ervoor te zorgen dat álle jongeren uit Nederland bij ons terecht kunnen. Op dit moment voeren we bewust geen campagne in gemeentes waar we niet actief zijn. We gaan geen wondjes openkrabben als we geen pleisters kunnen plakken.
‘We gaan geen wondjes openkrabben als we geen pleisters kunnen plakken.’
Waar ligt het probleem rondom wet- en regelgeving?
Er is niets vastgelegd rondom preventie. Maarten van Ooijen, demissionair staatssecretaris van Volksgezondheid, bemoeit zich er nu wel mee en draagt ons op handen. Er is veel budget voor jeugdhulpverlening. Zij geven zelfs aan dat jongeren misschien niet eens in een traject bij hen hoeven te komen als er aan de voorkant al hulp was geweest. Voor die hulp staan ze vaak ook nog eens maanden op de wachtlijst. Wij kunnen meteen starten in gemeenten waar we actief zijn. We hebben de mensen aan boord. Het probleem groeit, terwijl dat niet nodig is. Die regels moeten veranderen, zodat jongeren in alle gemeentes meteen kunnen starten.
Wat is je droom?
Toegankelijkheid voor alle jongeren in Nederland. Maar als ik nog groter droom, wil ik deze ambitie doorzetten naar meerdere landen. Het is namelijk een wereldwijd probleem. We moeten voortijdig aan sociale gezondheid beginnen. Zorgen dat jongeren contact opbouwen in hun eigen omgeving. Daar hoort ook gezond gebruik van de telefoon bij. Deze generatie is de eerste die in hun ontwikkeling wordt blootgesteld aan social media. Die effecten mogen we niet onderschatten. Kijk naar elkaar om en zorg voor elkaar. Dat is wat deze generatie ook nodig heeft. Dat kunnen zij ook van ons, als volwassenen, leren.
Wat geef jij de ondernemende lezer mee?
Ik geloof dat we nog veel meer kunnen waarmaken. Dat we veel meer jongeren kunnen helpen en awareness kunnen realiseren. Durven vragen hoort daar ook bij. We moeten niet te bescheiden zijn. Daarom doe ik bij deze een oproep aan bedrijven die sociaal-maatschappelijk willen ondernemen, maar niet goed weten hoe: neem contact met ons op en sluit aan bij de mooie bedrijven die al deel uitmaken van ons netwerk, zoals T-Mobile, KPMG, StayOkay en fondsen zoals de Postcode Loterij. We hebben jullie hulp hard nodig.