Kwantumchromodynamica
- 4 min leestijd
Rob Adams van innovatiebureau Six Fingers gaat opzoek naar nieuwe theorieen en ideeen die in de wereld onstaan en bijdrage aan verandering van maatschappij, leven en onze manier van werken
Tekst: Rob Adams
Beeld: Saskia Kropff
In de fundamentele natuurkunde, in de deeltjesfysica in het bijzonder, komt het begrip familie veel voor. Er zijn diverse families in de natuurkunde, allen elementair voor ons bestaan. Het fascinerende aan deze families zijn alleen al hun tot de verbeelding sprekende namen als Quark, Hadron en Lepton. Belangrijk in de studie van natuurkunde is het begrijpen van hoe al deze families aan de basis staan van het bestaan.
Zo wordt de belangrijke familie Quarks, om de een of andere manier krijg ik een science fiction familiegevoel bij ze, bij elkaar gehouden door gluonen. Ze vormen de lijm tussen de familieleden, het woord gluonen stamt dan ook niet voor niets af van het Engelse woord ‘glue’. En een heel belangrijk idee hierbij is, dat de aantrekkende kracht tussen de quarks groter wordt naarmate de afstand tussen ze groter wordt. Deze kracht wordt de kernkracht genoemd. Hoe groter de afstand tussen twee, hoe meer energie als verbindende kracht ontstaat. Hierdoor komt een quark nooit alleen voor, want als quarks uit elkaar getrokken worden, gaat daar zoveel energie in zitten dat deze energie in massa wordt omgezet en weer twee quarks gevormd worden. Kortom, ze komen nooit los van elkaar te staan.
De theorie van de sterke kernkracht wordt de kwantumchromodynamica genoemd. En dan vraag ik mij af, aangezien ook wij bestaan uit elementaire deeltjes, in hoeverre dit ook geldt voor ons als mens. Nooit los kunnen komen van je familie, is dat ook zo? Is het zo dat hoe verder we van elkaar af komen te staan, de energie alleen maar toeneemt? En ben je met familie nooit alleen? Kenmerkt deze kernkracht figuurlijk ook menselijke families?
‘Bloed is blijkbaar het elementaire deel om een familie te vormen’
Laten we eens kijken naar de definitie van familie. Opvallend is dat iedere definitie van familie die te vinden is te maken heeft met bloedverwantschap. Het huwelijk wordt daarnaast ook gezien als onderdeel van familie, maar het is niet zo elementair als bloed. Bloed is blijkbaar het elementaire deel om een familie te vormen. Over de eeuwen heen zijn er tal van beroemde bloedfamilies te benoemen, van de familie Crassus naar de Medici familie naar de Flintstones naar onze eigen familie Meiland. Wat is hun kernkracht?
Als het gaat om teams, is de theorie van ‘weak links vs strong links’ een interessante in relatie tot families. De theorie wordt uitgelegd aan de hand van sport. In een ‘strong link’ systeem is het systeem zo sterk als de sterkste speler, in een ‘weak link’ systeem is het systeem net zo sterk als de zwakste speler. Basketbal is een strong link sport, een zeer goede speler kan de wedstrijd domineren. Als deze met een minder team moet speler tegen een gemiddeld team, wint het team met de sterke speler vaak, omdat de kracht van het individue het verschil kan maken. Voetbal is een ‘weak link’ sport. Als een heel goede speler speelt met een slecht team tegen een gemiddeld team, is de kans groot dat het gemiddelde team wint. Simpelweg omdat de goede speler niet overal op het veld kan zijn. Hoe complexer het systeem, hoe slimmer de keuze voor een ‘weak link’ systeem.
Misschien moeten we ineffeciency omarmen en zorgen voor vertraging. Mocht ik oud worden dan hoop ik in ieder geval niet terug te kijken op mijn leven als het meest efficiënt geleide leven ooit. Dan is het zeker dat ik tijdens het rennen niet genoeg stil ben blijven staan om me te verwonderen om de wereld om me heen.
Een complex systeem kan niet door één persoon in stand gehouden worden, iedereen zal een bijdrage moeten doen. Een bedrijf bouwen op een paar sterke krachten is bij een complexer systeem vanuit deze theorie een gevaarlijke keuze. Familierelaties zijn niet alleen in de natuurkunde door de complexiteit een studie waard, voor de psychologie is ook de menselijke familierelatie als complex te definiëren. Om terug te komen op de kernkracht, zit hier niet de essentie van een familie en met name ook een familiebedrijf? De focus op het helpen van en beter maken van de zwakste schakel, omdat de verwantschap ervoor zorgt dat je deze niet laat vallen? Het zorgdragen voor het systeem in plaats van het vereren van de kracht van het individu?
Hoeveel bedrijven gaan wel niet uit van het ‘strong link’ systeem? Van het geloof in de kracht van het individu en het bouwen aan individuele kracht, terwijl het systeem juist krachtiger wordt van het helpen van de zwakke schakel? Bloedverwantschap bindt families en zorgt ervoor dat er juist energie ontstaat als systeem uit elkaar dreigt te vallen. Is dat dan de les voor iedere ondernemer? Hoe zorg en borg je net als de familie Quark de kwantumchromodynamica?
