“Als leider stel ik me kwetsbaar op”

Persoonlijke interviews geeft Willem van der Leegte niet vaak. “Het gaat om ons bedrijf en niet om mij”. Best bijzonder dus dat Willem vanochtend de tijd nam om in gesprek te gaan met David van Iersel en een zaal vol ondernemende leden van 24 uur in bedrijf. Natuurlijk was zijn vader Wim van der Leegte, die vorig jaar overleed, het eerste onderwerp van gesprek. Sinds Willem de rol van zijn vader als president-directeur van het industriële familieconcern VDL Groep in 2016 overnam, heeft Wim zich niet meer bemoeid met de dagelijkse besluitvorming. “Het hielp dat we vaak hetzelfde dachten en deden. En als we het niet eens waren, bleven we net zo lang in gesprek totdat we weer op één lijn zaten.”

tekst: Colette de Vries, foto: Charlotte Grips

Wat is het belangrijkste dat je van je vader hebt geleerd?

“Phoe, daar kan ik een dag over praten. Mijn vader kon delegeren als geen ander. Dat kon hij omdat hij overal wat van af wist. Dus zorg ervoor dat je eerst kennis vergaart en ervaring in de volle breedte opdoet, voordat je gaat delegeren. Als leider moet je hele grote dingen doen én hele kleine. Met dat laatste geef je mensen het gevoel dat ze verschil maken voor je. Alles tussen groot en klein kun je delegeren.”

Hoe kijk je terug op je jeugd?

“Mijn vader was weinig thuis, maar hij was er altijd als ik hem nodig had. In kwantiteit was hij er misschien niet veel maar in kwaliteit des te meer. Tijdens alle belangrijke momenten van mijn leven was hij erbij.”

VDL Groep groeide uit van een metaalverwerkingsbedrijf uit Hapert tot een miljardenconglomeraat. Zal het een familiebedrijf blijven?

“Ja, dat is een must. Mijn broer, zus en ik denken alle drie in generaties. Wij willen ons bedrijf dat we van onze vader hebben gekregen weer wat beter, gezonder en duurzamer doorgeven aan onze kinderen. Al onze visies zijn hierop gericht. Dat ligt ook vast in ons familieconvenant. Mijn vader zei altijd: ‘Ik heb liever goede aandeelhouders dan slechte bestuurders’. Ik heb ze het liefst allebei. Maar emotie gaat voor fiscaliteit.”

VDL doet veel voor de Brainport-regio. Wat zie je als grootste kans voor de regio en wat is je grootste zorg?

“Geopolitiek gezien komt er steeds meer druk op globalisatie. Het wordt steeds meer local for local. Wij zitten op drie continenten, maar de grootste investeringen doen we in Europa, en dan vooral hier in de Brainportregio. De schaalsprong waar we als regio voor staan is een uitdaging van formaat. De bouw van nieuwe woningen gaat veel te langzaam om de bevolkingsgroei in onze regio op te vangen. En het energienet loopt vol; de netcongestie zorgt letterlijk voor stilstand van fabrieken. Gelukkig zijn we in onze regio goed in de zogeheten triple helix samenwerking. Dat zouden ze in Den Haag ook meer moeten doen. Durf het bedrijfsleven te betrekken, zoek elkaar op als het niet lukt en kom er samen uit. Als we door blijven gaan op de huidige weg, krijgen we de groei niet voor elkaar. Nederland lijkt de waarde van een bedrijf als ASML als vanzelfsprekend te beschouwen en heeft zichtbaar moeite in de planning van schaarste-vraagstukken. We durven geen echte keuzes te maken. Geen besluiten nemen is misschien het meest veilig, want dan kun je ook niks fout doen. Terwijl, als je uitzoomt wonen we in een prachtig land. Ik zou nergens anders willen wonen.”

Begin deze maand is bij VDL Nedcar afscheid genomen van 10 jaar auto’s bouwen voor BMW. Een zware dobber voor VDL. Hoe ga jij om met tegenslag?

“We hebben Nedcar in 2012 gered van de ondergang toen Mitsubishi vertrok. We zijn begonnen met 1.450 collega’s, gegroeid naar 7.200 mensen in 2018 en afgelopen november hadden we ongeveer 4.000 medewerkers. We hebben er alles aan gedaan om auto’s te kunnen blijven produceren, maar het is tot op heden niet gelukt door deals die toch niet doorgingen of werden afgezegd, bijvoorbeeld door de ‘Inflation Reduction Act’ van de Amerikaanse president Biden, waarmee de productie van elektrische auto’s op eigen bodem zwaar wordt gesubsidieerd. Dat we er niet in zijn geslaagd directe aansluiting te vinden op het contract met BMW, waarvoor we 10 jaar auto’s hebben gebouwd in Born, trek ik me persoonlijk aan, maar ik weet dat we er alles aan gedaan hebben.”

Wat voor leider ben jij?

“Ik kreeg laatst een mooi compliment van een medewerker die zei: ‘Je bent eigenlijk hartstikke normaal’. En zo wil ik ook zijn. Ik gedraag me zoals ik graag wil dat anderen zich gedragen: eerlijk, open en direct. Geen politiek en eromheen draaien. Jezelf kwetsbaar opstellen en een leider zijn in plaats van een leider spelen.”

Tot besluit: heb je nog een grote droom?

“Nou, ik had laatst een droom waarin ik zat met een dilemma, en dat wilde ik graag voorleggen aan mijn vader. In de droom kwam hij naar me toe lopen en we gaven elkaar een knuffel. Ik zei toen: ‘Wacht even, ik moet je nog iets vragen’. Toen gaf hij me een stevige handdruk en zei ‘Je hoeft me niets te vragen, je weet het zelf wel’. En dat is waar ik mee verder kan. Ik neem mijn vader mee op mijn pad en alle wijze lessen die hij ons heeft gebracht.”